Wil je kind niet slapen? 14 tips om je kind te laten slapen als een roosje

Een goede nachtrust is belangrijk, dus als je kind niet wil slapen, kun je jezelf daar flink zorgen over maken. Gemiddeld heeft 15% tot 30% van de kinderen en tieners moeite om in slaap te vallen of door te slapen. Als ouders zou je graag iets doen om je kind te helpen en dat kan gelukkig.

Met enkele kleine aanpassingen in gedrag (van jou als ouder en van je kind) en de slaapkamer, kun je veel doen om de slaap te verbeteren. Pas een strikte routine toe, zorg voor een koele, stille slaapkamer of lees een verhaaltje voor. Hieronder zie je 14 tips, die geschikt zijn voor peuters, kinderen en tieners.

Tips voor kinderen om beter te slapen

Hoe oud je kind ook is, goed slapen is de basis van een goede gezondheid. Je kind is nog volop in ontwikkeling en heeft die ongestoorde nachtrust nodig om ervaringen te verwerken en lichamelijk te herstellen. Maar er zijn verschillende redenen waarom kinderen moeite hebben met in slaap vallen of doorslapen.

Als ouder is het soms lastig om je kind te helpen. In deze blog vind je een groot aantal tips. Je hoeft ze niet allemaal tegelijk te proberen. Kies er een paar en kijk hoe je kind reageert. Geef het even de tijd en pas daarna je aanpak aan, afhankelijk van wat de reacties zijn. Met een beetje geduld leert je kind snel in slaap te vallen en de hele nacht heerlijk door te slapen.


1 - Meer bewegen en buitenspelen

Voor volwassenen, maar zeker ook voor kinderen, is beweging belangrijk. Het is gezond om regelmatig te bewegen, en dit kan ook helpen om sneller in slaap te vallen en goed door te slapen. Een kind zou tenminste een uur per dag lekker in beweging moeten zijn. Dat kan sport zijn, maar natuurlijk ook gewoon buiten spelen.

Zorg ervoor dat het voor het kind niet aanvoelt alsof het moet, maar dat het juist een beloning is. Zo krijgt het kind een positieve associatie met lichaamsbeweging.

Wist je dat? Pas op met sporten en intensief bewegen later op de avond (tot 2 uur voor bedtijd). Als je kind te actief is vlak voor het slapen, kan het zijn dat het moeilijker is om in slaap te vallen.

2 - Huisdieren niet op de slaapkamer

Het is zo gezellig, de kat of de hond op de slaapkamer. Maar een huisdier bij je kind in de slaapkamer is geen goed idee. Het dier beweegt ‘s nachts en kan geluiden maken en dat zorgt voor een verstoring van de slaap van je kind.

Probeer de hond of kat eens een paar dagen in zijn mandje in de huiskamer te laten slapen en kijk of dat een positief effect heeft op de slaapproblemen van je kind. Laat je kind voor het slapengaan vooral welterusten zeggen tegen jullie huisdier. Dat kan helpen om de verandering van deze slaapgewoonte makkelijker te maken.

3 - Supplement Nachtrust en stemming

Wat ook kan helpen om je kind beter te laten slapen, is een supplement, zoals Nachtrust en Stemming. Dit is een natuurlijk middel dat op verschillende manieren een goede nachtrust bevordert. Een van de slaaphormonen is serotonine. Om dit hormoon aan te kunnen maken heb je het stofje 5-HTP nodig. In Nachtrust en Stemming zit 5-HTP uit een plantaardige bron.

Daarnaast bevat het middel L-theanine. Dit heeft een kalmerende werking. Verder bevat het valeriaan, dat eveneens rustgevend werkt. Het prettige is dat Nachtrust en stemming je kind kan helpen sneller in slaap te vallen en goed door te slapen, maar dat hij of zij wel uitgerust en verfrist wakker wordt, zonder duf gevoel.

4 - Probeer lavendel

Een rustgevende geur, zoals bijvoorbeeld lavendel, kan je kind helpen sneller tot rust te komen. Je kunt de geur verspreiden via een diffuser of een verdamper voor essentiële olie. Of leg een zakje met potpourri op het nachtkastje of onder het kussen.

5 - Let op enge films en games

Via televisie en games krijgen kinderen veel griezelige en spannende beelden binnen. Hierdoor kunnen ze bang worden en gaan piekeren. Zelfs als je kind van enge films houdt, is het verstandig om ze niet vlak voor het slapen naar dat soort dingen te laten kijken. Houd in de gaten wat je kind allemaal ziet en voorkom dat hij of zij iets ziet wat te spannend of eng is.

Wist je dat? Het zien van griezelige en gewelddadige inhoud van films, series en games wordt in verband gebracht met het ontstaan van slaapstoornissen bij kinderen [1]. Dit is dus zeker iets om goed op te letten.

6 - Beperk schermgebruik

Wil je kind niet slapen, dan kan de oorzaak liggen in het gebruik van schermen (smartphones, tablets) vlak voor bedtijd. Kinderen, zelfs hele jonge, hebben tegenwoordig al vaak een eigen smartphone.

Maar de schermen van deze apparaten stralen blauw licht uit, dat de aanmaak van melatonine, een van de slaaphormonen, kan onderdrukken. Kinderen zijn hier mogelijk nog gevoeliger voor dan volwassenen [2].

Daarnaast prikkelen smartphones de hersenen, zodat ze juist actiever worden. Dat maakt het moeilijker voor je kind om tot rust te komen en in slaap te vallen. Stel de regel in dat smartphones, tablets en games ‘s avonds niet meegenomen mogen worden naar de slaapkamer en zorg dat je kind in het uur voor bedtijd geen smartphone meer gebruikt.

7 - Geen energiedrankjes

Gebruikt jouw kind wel eens energiedrankjes? Deze zijn niet erg gezond en staan bol van de cafeïne. Dit is een stimulerend middel dat het moeilijk kan maken om in slaap te vallen. En het heeft daarnaast ook nog een negatief effect op de kwaliteit van de slaap.

Ook andere drankjes kunnen problemen opleveren, zoals cola en thee. Omdat kinderen kleinere lichamen hebben, hebben de stimulerende stoffen in deze dranken een veel groter effect dan dat bij volwassenen het geval is. Laat je kinderen geen cafeïnehoudende dranken drinken tot 6 uur voor het slapen gaan.

8 - Dagboek schrijven

Is jouw kind een piekeraar en is dat de reden dat hij of zij niet wil slapen? Kijk of je kind in een dagboek wil schrijven. Het kan helpen om zorgen en angsten op papier te zetten voor je gaat slapen. Probeer je kind ook te stimuleren elke dag iets op te schrijven dat juist goed is gegaan. Op die manier leg je de focus op iets positiefs en dat kan je kind meer zelfvertrouwen geven.

9 - Slaaproutine ontwikkelen

Een slaaproutine kan voor meer rust zorgen rondom bedtijd. Probeer elke dag je kind op dezelfde manier naar bed te brengen of te helpen naar bed te gaan. Deze gewoonte die zich dan ontwikkelt, maakt je kind duidelijk dat het bedtijd is en geeft lichaam en geest het signaal dat het tijd is om tot rust te komen.

Een slaaproutine kan uit verschillende onderdelen bestaan. Vaak horen hier wassen/douchen, tanden poetsen en een verhaaltje voorlezen bij. Voor een tiener kun je rustgevende activiteiten kiezen, zoals een meditatie doen, dagboek schrijven of rustige muziek luisteren. De slaaproutine wordt een reeks bekende handelingen, die comfort bieden en kalmerend werken.

Het toepassen van een slaaproutine heeft een langdurig positief effect, zo blijkt uit onderzoek [3]. Kinderen die een slaaproutine volgen vallen sneller in slaap, slapen langer en worden minder vaak wakker. Deze voordelen voor de slaap kunnen zelfs 3 jaar later nog teruggezien worden.

10 - Bied geruststelling bij angsten

Sommige kinderen hebben veel last van angsten, meestal voor dingen waar wij volwassenen niet in geloven. Maar je kind weet zeker dat er monsters, spoken, vampiers en andere enge wezens in de kast of onder het bed zitten. Negeer deze angsten niet, maar help je kind hier anders mee omgaan. Anders kan het zijn dat je kind niet wil slapen.

Stel je kind gerust en laat hem of haar zien dat er niets is om bang voor te zijn. Als geruststelling niet voldoende is, zet dan een knuffel of een stoere pop naast het bed die je kind zal bewaken.

11 - Zorg voor een comfortabele slaapkamer

De slaapkamer zelf kan een van de redenen zijn dat je kind niet wil slapen. Er zijn verschillende factoren die invloed kunnen hebben op de slaap.

  • Temperatuur: een te warme of te koude slaapkamer kan een negatieve impact hebben op de slaap. Een temperatuur van rond de 18 graden is ideaal.
  • Natuurlijk is een stille slaapkamer het beste als je ongestoord wilt slapen. Is er veel lawaai op straat, dan kun je eventueel oordopjes voor je kind aanschaffen.
  • Licht: Lichaam en geest van je kind reageren op licht. Als het bijna bedtijd is, kun je beginnen met de lichten te dimmen. Dit bevordert de aanmaak van melatonine. Maak de slaapkamer verder goed donker met verduisterende gordijnen.

12 - Meditatie voor kinderen

Meditatie is een goede manier om zowel lichamelijk als geestelijk tot rust te komen. Het helpt om het zenuwstelsel te kalmeren en de hoeveelheid stresshormonen te verminderen. Ook voor kinderen zijn er speciale meditaties voor het slapen gaan. Deze focussen op de ademhaling of vertellen een rustgevend slaapverhaaltje. Gebruik bijvoorbeeld Meditation Moments.


13 - Check niet te vaak

Wanneer je kind in slaap is gevallen en jij weer in de huiskamer zit, kan het gebeuren dat de kleine weer gaat huilen of je roept. Het is prima om nog even terug te gaan naar de slaapkamer. Maar besef wel dat kinderen snel doorhebben dat ze op die manier aandacht van je kunnen krijgen.

Wanneer je bij je kind komt kijken, geef dan niet toe aan allerlei eisen en ga niet in gesprek met je kind. Stel hem of haar kort gerust, dek je kind weer toe en doe dan de slaapkamerdeur weer dicht. Er zou geen nieuw patroon moeten ontstaan waarbij je meerdere keren per avond je kind moet geruststellen.

14 - Verhaaltje voorlezen of verzinnen

Onderdeel van de slaaproutine kan het voorlezen of het verzinnen van een vrolijk verhaaltje zijn. De eerste optie is geschikt voor kleine kinderen. Kies een kort verhaal, een sprookje of een hoofdstuk uit een langer boek. Voorlezen is een knus moment dat je kind tot rust kan brengen.

Voor oudere kinderen kan het leuk zijn om, samen met jou, een verhaal te verzinnen. Dat kunnen ze als minder kinderachtig beschouwen dan samen lezen.