Zink

Zink is een essentieel sporenelement dat een sleutelrol speelt in talrijke biologische processen. Het ondersteunt het immuunsysteem, ondersteunt in wondgenezing, speelt een rol in de smaak- en geurperceptie en is essentieel voor de DNA-synthese. 

In dit artikel zullen we de verschillende varianten van zink verkennen, de symptomen van een tekort, de toegestane claims volgens de EU, de optimale dosering per leeftijdsgroep en we zullen ook een lijst van 20 voedselbronnen met hun zinkconcentratie per 100 gram delen. Laten we dieper ingaan op dit fascinerende mineraal.

Soorten van zink

Er zijn verschillende varianten van zink die worden gebruikt in voedingssupplementen. Er zit veel verschil in de soort zink die je gebruikt en hoe het opgenomen wordt door het menselijk lichaam. 

• Zinkcitraat: Dit is een van de meest voorkomende vormen van zink in voedingssupplementen, geroemd om zijn hoge biologische beschikbaarheid.
• Zinkbisglycinaat: Deze vorm wordt vaak gebruikt in supplementen voor zijn hoge biologische beschikbaarheid en lichte spijsvertering. 
• Zinkpicolinaat: Deze vorm van zink wordt gemakkelijk door het lichaam opgenomen en wordt vaak gebruikt voor therapeutische doeleinden.
• Zinksulfaat: Hoewel het minder vaak voorkomt in supplementen, wordt zinksulfaat vaak gebruikt in medische toepassingen vanwege zijn hoge zinkconcentratie.
• Zinkoxide: Deze vorm van zink is minder biologisch beschikbaar en wordt meestal gebruikt in topische producten, zoals zonnebrandcrème.
• Zinkmethionine: Een biologisch beschikbare vorm van zink die gebonden is aan het aminozuur methionine, wat de opname door het lichaam kan vergemakkelijken.
• Zinkgluconaat: Dit is een populaire vorm van zink vanwege zijn stabiele structuur en lange houdbaarheid.

De symptomen van een zink tekort

Een tekort aan zink uit voeding kan leiden tot verschillende symptomen en gezondheidsproblemen. Zink speelt een belangrijke rol in het lichaam en is essentieel voor verschillende processen. Hier zijn enkele symptomen die kunnen wijzen op een tekort aan zink:

• Verminderde groei en ontwikkeling: Zink is cruciaal voor de groei en ontwikkeling, vooral bij kinderen. Een tekort aan zink kan leiden tot vertraagde groei, vertraagde seksuele ontwikkeling en een verminderde lengtegroei bij kinderen.
• Verminderde immuunfunctie: Zink speelt een belangrijke rol bij het behoud van een gezond immuunsysteem. Een tekort aan zink kan leiden tot een verzwakt immuunsysteem, waardoor je vatbaarder wordt voor infecties, verkoudheid en andere ziekten.
• Huidaandoeningen: Zink is betrokken bij de regeneratie en genezing van de huid. Een tekort aan zink kan leiden tot huidaandoeningen zoals acne, eczeem, dermatitis en vertraagde wondgenezing.
• Haarverlies: Zink is belangrijk voor gezond haar en een tekort kan leiden tot haarverlies en dunner wordend haar.
• Verlies van eetlust: Zink speelt een rol bij de regulering van eetlust en smaak. Een tekort kan leiden tot een verminderde eetlust, veranderingen in smaakperceptie en een verminderd vermogen om voedsel goed te proeven.
• Veranderingen in reuk- en smaakzin: Zink is essentieel voor een goed functionerende reuk- en smaakzin. Een tekort aan zink kan leiden tot veranderingen in smaakperceptie, zoals een verminderd vermogen om smaken te proeven of een metaalachtige smaak in de mond. Het kan ook leiden tot een verminderd reukvermogen.
• Vermoeidheid en zwakte: Een tekort aan zink kan leiden tot vermoeidheid, zwakte en een algemeen gevoel van malaise.

Het is belangrijk om hierbij te vermelden dat een voedingssupplement met zink nooit de oplossing is voor ziekten en/of aandoeningen. Als je een tekort aan zink vermoed, kun je dit laten controleren bij een medisch specialist en indien nodig het tekort aanvullen met voeding.

Gezondheidsclaims Zink

Volgens de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) zijn er enkele specifieke claims met betrekking tot zink die kunnen worden gemaakt volgens de Europese wetgeving. Deze claims omvatten onder andere:

• Zink draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem.
• Zink draagt bij tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress.
• Zink draagt bij tot het behoud van normaal haar, nagels en huid.
• Zink draagt bij tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting.

Optimale dosering per leeftijd

De optimale dagelijkse dosering van zink kan variëren afhankelijk van de leeftijdsgroep. Hier zijn de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden (ADH) volgens de EFSA:

• Zuigelingen van 0-6 maanden: 2-3 mg
• Kinderen van 7-10 jaar: 3-5 mg
• Tieners van 11-17 jaar: 9-11 mg
• Volwassenen (inclusief zwangere en zogende vrouwen): 10 mg

Het is belangrijk op te merken dat deze aanbevelingen algemeen zijn en individuele behoeften kunnen variëren. Raadpleeg een gezondheidsprofessional voor advies op maat.

Voedselbronnen van zink

Er zijn tal van voedingsmiddelen die van nature zink bevatten. Hieronder vind je 20 voedselbronnen die rijk zijn aan zink, samen met hun zinkconcentratie per 100 gram:

1. Oesters: 16 - 182 mg
2. Pompoenzaden:7 - 10 mg
3. Sesamzaad: 7-10 mg
4. Hennepzaad: 7-10 mg
5. Cacao en pure chocolade: 6-9 mg
6. Rundvlees: 4-8 mg
7. Lamsvlees: 4-8 mg
8. Kikkererwten: 2-3 mg
9. Cashewnoten: 2-3 mg
10. Linzen: 1-2 mg
11. Quinoa: 1-2 mg
12. Chiazaad: 1-2 mg
13. Zonnebloempitten: 1-2 mg
14. Pinda's: 1-2 mg
15. Zwarte bonen - 1,1 mg
16. Eieren: 0,6-1,0 mg
17. Volkoren granen: 0,6-1,0 mg
18. Zuivelproducten: 0,3-1,0 mg
19. Tarwekiemen - 0,9 mg
20. Mosselen - 0,6 mg

Houd er rekening mee dat de zinkconcentratie per 100 gram kan variëren, afhankelijk van factoren zoals de groeiomstandigheden en de bereidingswijze van voedsel.

Conclusie

Zink is een essentieel mineraal met verschillende varianten en voedselbronnen. Het is belangrijk om een voldoende inname van zink te hebben om tekorten te voorkomen en de gezondheid te bevorderen. 

Door een uitgebalanceerd dieet te volgen dat rijk is aan zinkrijke voedingsmiddelen, kun je je dagelijkse behoefte aan zink aanvullen. De genoemde voedselbronnen bieden verschillende opties om zink op te nemen in je maaltijden en snacks.

Onthoud dat elk lichaam uniek is, en individuele behoeften kunnen variëren. Als je vragen hebt over je specifieke zinkinname, is het raadzaam om professioneel advies in te winnen.