Vermoeidheid bij Mannen: 8 Mogelijke Oorzaken op een rij

Veel mannen zijn continu moe. Vermoeidheid is een vervelende klacht, niet alleen omdat je je niet fit voelt, maar ook omdat de oorzaken niet makkelijk te vinden zijn. Maar er kunnen ook medische redenen zijn dat je moe bent.

Veel mensen hebben last van vermoeidheid. Daarbij is het belangrijk om rekening te houden met het feit dat vermoeidheid bij mannen meestal een andere oorzaak heeft, dan bij vrouwen. Bij mannen kan dit namelijk ook goed komen door een lage testosteronspiegel.

In dit artikel gaan we dieper in op vermoeidheid bij mannen en zetten we de 8 mogelijke oorzaken voor je op een rij.

Maak jij je zorgen over je vermoeidheid? Een keer moe zijn is helemaal niet erg en daar kun je vaak ook wel de reden voor vinden. Je ging te laat naar bed of hebt een zware dag gehad. Maar wanneer de vermoeidheid chronisch wordt, kan dit voor problemen zorgen.

De klachten die door langdurige vermoeidheid kan ervaren zijn onder andere:

• Concentratieproblemen
• Hoofdpijn
• Je uitgeput voelen
• Gebrek aan energie
• Overdag slaperig zijn
• Brain fog
• Gebrek aan motivatie

Veel mannen blijven vaak rondlopen met vermoeidheidsklachten. Dit is echter niet alleen onverstandig, maar ook onnodig.

Bekijk het onderstaande overzicht van mogelijke oorzaken van vermoeidheid bij mannen, zodat je deze klachten gericht kunt aanpakken.

Een lage testosteronspiegel kan een belangrijke oorzaak zijn van vermoeidheid bij mannen.

Testosteron, het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon, speelt een rol in allerlei processen in je lichaam, van het behouden van gezonde botten en spiermassa tot het reguleren van vetverdeling.

De effecten van testosteron op je hart- en vaatgezondheid zijn nog onderwerp van onderzoek, maar het belang voor je mentale welzijn wordt steeds duidelijker. (1)

Wanneer je testosteronniveau te laag is, kan dat dan ook flink doorwerken op je energie en gezondheid.

Je kunt last krijgen van:

• Slaapproblemen
• Gebrek aan motivatie
• Vermoeidheid (2)

Benieuwd hoe jij de testosteronspiegel kunt verhogen? In ons artikel over het verhogen van de testosteronspiegel vind je alles over dit onderwerp. Ook kan een supplement helpen bij het ondersteunen van de testosteronspiegel.

Meer dan 1 miljoen mensen hadden afgelopen jaar last van een depressie of aan depressie verwante klachten. Hoewel uit cijfers blijkt dat meer vrouwen dan mannen in Nederland last hebben van een depressie, is dit wellicht niet een reëel beeld.

Het kan namelijk goed zijn dat mannen minder snel aankloppen bij een arts voor hulp. Ook blijkt uit onderzoek dat mannen anders omgaan met depressie dan vrouwen.

• Bekende symptomen van een depressie zijn:
• Gevoel van hopeloosheid
• Verminderde concentratie
• Weinig interesse in de wereld om je heen
• Vermoeidheid en een gebrek aan energie

Bij mannen kunnen de symptomen van depressie dus anders zijn dan bij vrouwen. Een recente meta-analyse met 108,260 deelnemers wees bijvoorbeeld uit dat mannen vaker alcohol- of drugs gebruiken en wanneer ze depressief zijn.

Het gebruik van stimulerende/verdovende middelen of alcohol kan de kwaliteit van je slaap aanzienlijk verminderen en deze slaapproblemen kunnen de cirkel van depressie weer verergeren. (3)

Bloedarmoede kan ook een reden zijn dat je je constant vermoeid voelt en komt bij mannen relatief vaak voor, vooral bij oudere mannen.

Het is een aandoening waarbij er onvoldoende gezonde rode bloedcellen in het bloed zitten, wat leidt tot een lage hemoglobineconcentratie.

Dit kan zorgen voor symptomen zoals:

• Vermoeidheid
• Zwak gevoel
• Bleke huid
• Kortademigheid

Er zijn verschillende oorzaken voor bloedarmoede bij mannen. Denk hierbij aan de volgende mogelijke oorzaken:

• Tekort aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur
• Slecht uitgebalanceerd vegetarisch/veganistisch eetpatroon (en daardoor voedingstekorten)
• Lage testosteronspiegel

Uit onderzoek blijkt dat mannen met een lage testosteronspiegel (hypogonadisme) een verhoogd risico hebben op bloedarmoede, omdat testosteron betrokken is bij de productie van rode bloedcellen.(4) 

Dit verklaart waarom vooral oudere mannen te maken krijgen met bloedarmoede, want testosteron neemt van nature af naarmate je ouder wordt.

Er zijn twee schildklieraandoeningen die vermoeidheid bij mannen kunnen veroorzaken: hypothyreoïdie (te langzaam werkende schildklier) en hyperthyreoïdie (te snel werkende schildklier). Dit komt meestal door een auto-immuunziekte, maar het kan ook andere oorzaken hebben.

Hoe werkt het? De schildklier produceert hormonen die essentieel zijn voor het omzetten van voeding in energie. Maar wanneer deze hormonen niet in de juiste hoeveelheid of op het juiste tempo worden aangemaakt, kan dit leiden tot ernstige vermoeidheid.

Bij hyperthyreoïdie werkt de schildklier te snel, waardoor je stofwisseling sneller gaat.

Dit kan eerst leiden tot meer energie, maar op lange termijn veroorzaakt de juist uitputting. Door de overactiviteit van de schildklier kan je lichaam overbelast raken. (5)

Symptomen van hyperthyreoïdie kunnen zijn:

• Erg moe
• Het snel warm hebben
• Trillerig
• Spierzwakte
• Slecht slapen
• Afvallen
• Diarree
• Klamme huid

Daarnaast heb je ook nog Hypothyreoïdie

Bij hypothyreoïdie werkt de schildklier te langzaam, waardoor er te weinig schildklierhormonen worden geproduceerd. Dit vertraagt je stofwisseling, wat zorgt voor een gebrek aan energie. Daardoor kun je je constant moe voelen.

Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Erg moe
• Het snel koud hebben
• Hees
• Spierpijn
• Droge huid
• Toename in gewicht
• Obstipatie
• Haaruitval

Raadpleeg je huisarts als je denkt een schildklieraandoening te hebben.

Ik noemde eerder al dat een lage testosteronspiegel vermoeidheid kan veroorzaken. Maar wist je dat schildklierhormonen ook invloed hebben op je testosteron, en andersom?

Een trage of snelle schildklier kan zorgen voor een daling in testosteron, terwijl testosteron ook de werking van de schildklier kan beïnvloeden. 

Dus wanneer je je schildklierproblemen aanpakt, zal dat waarschijnlijk ook helpen bij je vermoeidheid en een gezonde testosteron balans. (6)

Voor veel mannen is een gebrek aan slaap of een slechte kwaliteit van de slaap de reden dat ze oververmoeid zijn. ‘s Nachts slapen is erg belangrijk om energie bij te tanken.

Als je te laat naar bed gaat, overdag te veel slaapt of zelfs een nacht slaap overslaat, is het geen wonder dat je overdag moe bent. Een goed slaapritme is daarom essentieel.

Maar is het ook mogelijk dat je een slaapstoornis hebt. Als dat het geval is, kun je nog zo goed je best doen om voldoende te slapen, maar je zal evengoed moe wakker worden.

Slaapapneu

Een van de meest voorkomende slaapstoornissen is slaapapneu. Hierbij wordt je slaap regelmatig onderbroken, doordat je ademhaling korte tijd stopt. Je wordt hier niet altijd wakker van, maar het verstoort wel degelijk je slaap.

Uit onderzoek blijkt dat bij mannen met ernstige obstructieve slaapapneu (OSA) het testosteronniveau duidelijk lager is. De afname is zelfs zo groot dat het verschil statistisch significant is, wat betekent dat het niet zomaar toeval is. (7)

Daarnaast komt slaapapneu vaker voor bij mannen met overgewicht. Daarom is het verstandig om extra aandacht te besteden aan voldoende lichaamsbeweging, zoals krachttraining. (8)

Ongezonde voeding kan een grote rol spelen bij vermoeidheid. Te weinig verse en onbewerkte voeding kan leiden tot een tekort aan belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamines en mineralen. Je lichaam heeft deze nodig om goed te blijven functioneren. (9)

Let daarnaast op strenge diëten of te weinig eten, zeker in combinatie met sporten, want ook hierdoor kan je een flinke energie dip ervaren.

Vetten

Ook het eten van verkeerde vetten, zoals transvetten, kun je beter vermijden, want die kunnen bijdragen aan een lage testosteronspiegel, wat weer vermoeidheid veroorzaakt.

Aan de andere kant passen gezonde vetten, denk aan omega 3 vetzuren, eieren, avocado en extra vierge olijfolie, juist goed in een gebalanceerd dieet. Deze geven je lichaam wat het nodig heeft om je energiek en in balans te voelen. (10)

Meer weten over het verband tussen voeding en testosteron? Lees ons artikel over 7 voedingsmiddelen die je testosteronspiegel kunnen verlagen.

Vermoeidheid kan ook komen door ernstige aandoeningen, waarvan vermoeidheid een symptoom van kan zijn. Maar let op, in de meeste gevallen ligt het aan bovenstaande factoren. 

• Nierfalen
• Hartziekten
• Kanker
• COPD
• Leverfalen
• Diabetes type 1 en 2
• CVS (chronisch vermoeidheidssyndroom)

Maar ook bepaalde medicijnen, zoals bloeddruk of hooikoorts-medicatie, alcoholmisbruik en overmatig gebruik van cafeïne zijn mogelijke oorzaken van vermoeidheid.

Sterk bewerkte voeding is niet goed voor je. Dat weten we allemaal. Maar helemaal 100% onbewerkt eten, dat is ook niet heel realistisch. Houd daarom deze vuistregel aan:

• Eet ongeveer 80% onbewerkt, 20% bewerkt - liever minder dan 20%, maar anders houden de meeste mensen het niet vol.

Op deze manier kun je nog wel af en toe wat lekker eten, zonder dat dit ten koste gaat van je gezondheid.

Mannen halen energie uit het bereiken van doelen, competitie en het bouwen aan iets groters.

• Behaal dagelijkse mini-doelen - Dit zorgt ervoor dat je niet overweldigd raakt door het uiteindelijke doel, maar telkens kleine successen viert. Het gevoel van progressie, hoe klein ook, houd je gemotiveerd.
• Zorg voor competitie - Dit hoeft niet altijd met anderen te zijn; het kan ook een gezonde competitie met jezelf zijn. Streef ernaar om jezelf elke dag een beetje beter te maken. Dit helpt je om je doelen te bereiken en je energie positief te gebruiken.

Masculine energie heeft te maken met actie, doelgerichtheid en het verlangen om te creëren of te bereiken. 

Dit komt deels door biologische en psychologische factoren die vaak worden gekoppeld aan traditionele mannelijke kenmerken. 

Bij mannen speelt bijvoorbeeld het hormoon testosteron een belangrijke rol, wat eigenschappen zoals assertiviteit, competitiedrang en de drive om doelen te bereiken stimuleert.

Als je merkt dat je weinig energie hebt en niet lekker in je vel zit, is het een goed idee om (tijdelijk) met alcohol te stoppen. Dit is waarom:

• Verstoort je slaap – Alcohol zorgt voor meer onderbrekingen en minder diepe slaap, waardoor je niet goed uitgerust wakker wordt.
• Verlaagt je testosteron - Het drinken van alcohol kan je testosteronspiegel verlagen, wat invloed heeft op je energie en motivatie.
• Verminderde spiermassa – Als je regelmatig drinkt, heeft dat een negatief effect op je spiermassa.
• Verhoogt je stress - Alcohol kan je stressniveau verhogen, waardoor je je meer uitgeput voelt.
• Verlies aan voedingsstoffen - Het drinken van alcohol put belangrijke vitaminen en mineralen uit, met tekorten (die kunnen leiden tot vermoeidheid) als gevolg.

Alcohol kan dus leiden tot vermoeidheid, een lager energieniveau en een neerslachtiger gevoel.

Als je continu moe bent en niet lekker in je vel zit is het nodig om tijdelijk te stoppen met alcohol en eerst te zorgen dat je jezelf weer beter voelt zonder alcohol.

Testosteron is een gelukshormoon voor mannen en een tekort wordt in verband gebracht met vermoeidheid en zelfs depressie.

Je wilt er dus voor zorgen dat je testosteronspiegel goed op peil blijft.

Dat doe je door het volgende:

• Til zware gewichten – Krachttraining helpt je testosteron omhoog.
• Beweeg genoeg – Regelmatige lichaamsbeweging is essentieel.
• Eet onbewerkte vetten – Zorg ervoor dat 30% van je voeding uit gezonde vetten komt.
• Slaap voldoende – Zorg voor minimaal 7 uur kwalitatieve slaap.

Daarnaast is het belangrijk om vaker te ontspannen, minder troep te eten en kritisch te kijken naar je leefpatroon.

Ga langs de huisarts en laat je bloed eens onderzoeken. Veel oorzaken van vermoeidheid kunnen namelijk via een bloedonderzoek worden vastgesteld.

In de meeste gevallen kan je zo'n test gratis doen, zeker als je aangeeft dat je langer last hebt van vermoeidheidsklachten.

De huisarts zal je bloedwaarden testen op tekorten, maar ik raad je aan om zeker ook aan te dringen op het meten van testosteron. Het is daarbij belangrijk dat ze ook het vrije testosteron meepakken.

1. Walther, A., Breidenstein, J., & Miller, R. (2018). Association of Testosterone Treatment With Alleviation of Depressive Symptoms in Men. JAMA Psychiatry, 76(1), 31.  https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2018.2734 
2. Ferreira, M., & Mendonça, J. A. (2022). Long-term testosterone replacement therapy reduces fatigue in men with hypogonadism. Drugs in Context, 11, 1–6.  https://doi.org/10.7573/dic.2021-8-12 
3. Cavanagh, A., Wilson, C. J., Kavanagh, D. J., & Caputi, P. (2017). Differences in the Expression of Symptoms in Men Versus Women with Depression: A Systematic Review and Meta-analysis. Harvard Review Of Psychiatry, 25(1), 29–38.  https://doi.org/10.1097/hrp.0000000000000128 
4. Prizão, V., Souza, M., Morais, B., Mendes, B., & Defante, M. (2024). TESTOSTERONE REPLACEMENT THERAPY IN HYPOGONADAL AND ANEMIC ELDERLY MEN: a META-ANALYSIS OF RANDOMIZED CONTROLLED TRIALS. Hematology Transfusion And Cell Therapy, 46, S5–S6. https://doi.org/10.1016/j.htct.2024.09.010
5. Ruíz-Pacheco, M. G., Hernández, I., Hernández-Estrella, G., Basurto, L., Vargas-Ortega, G., González-Virla, B., Molina-Ayala, M., Hernández-Martínez, A. F., Luengas-Mondragón, R., Hernández-Allende, A. A., Mendoza-Zubieta, V., & Balcázar-Hernández, L. (2023). Severity of Fatigue and Its Relationship with TSH before and after Levothyroxine Replacement Therapy in Patients with Primary Hypothyroidism. Biomedicines, 11(3), 811.  https://doi.org/10.3390/biomedicines11030811 
6. Meikle, A. W. (2004). The Interrelationships Between Thyroid Dysfunction and Hypogonadism in Men and Boys. Thyroid, 14(supplement 1), 17–25.  https://doi.org/10.1089/105072504323024552 
7. Su, L., Meng, Y., Zhang, S., Cao, Y., Zhu, J., Qu, H., & Jiao, Y. (2021). Association between obstructive sleep apnea and male serum testosterone: A systematic review and meta‐analysis. Andrology, 10(2), 223–231.  https://doi.org/10.1111/andr.13111 
8. Messineo, L., Bakker, J. P., Cronin, J., Yee, J., & White, D. P. (2024). Obstructive sleep apnea and obesity: A review of epidemiology, pathophysiology and the effect of weight-loss treatments. Sleep Medicine Reviews, 78, 101996. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2024.101996
9. Delpino, F. M., Figueiredo, L. M., Flores, T. R., Silveira, E. A., Santos, F. S. D., Werneck, A. O., Da Costa Louzada, M. L., Arcêncio, R. A., & Nunes, B. P. (2022b). Intake of ultra-processed foods and sleep-related outcomes: A systematic review and meta-analysis. Nutrition, 106, 111908.  https://doi.org/10.1016/j.nut.2022.111908 
10. Mínguez-Alarcón, L., Chavarro, J., Mendiola, J., Roca, M., Tanrikut, C., Vioque, J., Jørgensen, N., & Torres-Cantero, A. (2017). Fatty acid intake in relation to reproductive hormones and testicular volume among young healthy men. Asian Journal Of Andrology, 19(2), 184.  https://doi.org/10.4103/1008-682x.190323 
11. De Nys, L., Anderson, K., Ofosu, E. F., Ryde, G. C., Connelly, J., & Whittaker, A. C. (2022). The effects of physical activity on cortisol and sleep: A systematic review and meta-analysis. Psychoneuroendocrinology, 143, 105843.  https://doi.org/10.1016/j.psyneuen.2022.105843