Wat is BPA nu precies en is het gevaarlijk?
11 september 2022 
in Voeding
3 min. leestijd

Wat is BPA nu precies en is het gevaarlijk?

BPA (bisfenol A) is een stofje dat voorkomt in kunststoffen. De een zegt dat het erg schadelijk is, terwijl de ander denkt dat het allemaal wel meevalt. Ik kan me heel goed voorstellen dat je ook vragen hebt omtrent BPA en de mogelijke schadelijke effecten. Daarom gaan we je in dit artikel alles vertellen over BPA.

Wat is BPA

Wellicht kocht je recent een product en je las op het label dat het BPA-vrij is. Bisfenol A (BPA) is een chemische stof dat voornamelijk wordt gebruik in kunststoffen zoals plastics en coatings. Het wordt toegevoegd als een weekmaker; een stofje die kunststoffen soepel en elastisch maakt.

BPA vind je in plastic waterflessen, voedselcontainers en zelfs baby-drinkflesjes

Het stofje BPA wordt al sinds 1960 gebruikt in allerlei kunststoffen. Maar tegenwoordig ligt het steeds meer onder een vergrootglas wegens de schadelijke effecten op onze gezondheid. 

Producten met BPA

De stof BPA vind je in eindeloos veel producten. Eigenlijk alles wat gemaakt is van kunststof (plastics) of een coating bevat, is een mogelijke bron van BPA. Onderstaand hebben we een lijstje voor je gemaakt, om je een idee te geven waar BPA allemaal in verwerkt zit.

  • Toiletartikelen
  • Ingeblikt voedsel
  • Menstruatieproducten
  • Ontvangstbewijzen van thermische printers
  • CD’s en DVD’s
  • Allerlei elektronica voor huishoudelijk gebruik
  • Brillenglazen
  • Kassabonnetjes (inkt)
  • Sportartikelen (bidons)
  • Drinkwaterleidingen
  • Zonnebrillen
  • Speelgoed
  • Plastic zakjes
  • Waterleidingen (coating)
  • Pennen
  • En nog veel meer...

Risico's van BPA 

Voorheen werd BPA gezien als onschuldig, waardoor het in enorm veel producten gebruikt wordt. Tegenwoordig zijn er echter talloze wetenschappelijke onderzoeken die de schadelijkheid van BPA aantonen. 

Onvruchtbaarheid

BPA werkt als een fyto-oestrogeen en kan de werking van oestrogeen nabootsen in het lichaam. Het bindt zich aan de oestrogeen-receptoren, wat kan leiden tot micro-ontstekingen en schade aan de lichaamscellen. Bij mannen en vrouwen uit zich dit in verminderde vruchtbaarheid door verschillende factoren

  • Mannen - verminderde vruchtbaarheid door schade aan de testikels en een verminderde productie van testosteron, wat leidt tot lagere productie van zaadcellen. 
  • Vrouwen - verlaging van het hormoon oestradiol, wat leidt tot een lager aantal eicellen en verlaagt de kans op bevruchting. 

Obesitas en diabetes type 2

De ontstekingsbevorderende eigenschappen van BPA dragen bij aan een verhoogt risico op o.a. diabetes, obesitas en zelfs hart- en vaatziekten. Daarnaast bindt BPA zich aan hormoonreceptoren die verantwoordelijk zijn voor vetopslag. 

Ten slotte beschadigt BPA de energiefabrieken van de lichaamscellen (mitochondriën), wat zorgt voor een trager metabolisme, stress en chronische micro-ontstekingen in het lichaam. Dit leidt tot hormonale schommelingen en vaker trek hebben in "gezonde" voeding. 

Geboorte afwijkingen

BPA uit kunststoffen kan op verschillende wijzen de gezonde groei van een embryo verstoren. Deze stof wordt namelijk gemakkelijk overgedragen via de placenta en beïnvloed daarnaast de hormoonhuishouding van de moeder. Dit kan leiden tot geboorte afwijkingen en groeiachterstand.

Gezondheidsproblemen bij kinderen

Jonge kinderen zijn extra gevoelig omdat ze de stof nog niet (of nauwelijks) kunnen afbreken. Dit verhoogt het risico op gezondheidsproblemen zoals diabetes en groeiachterstand.

Kankervorming

Bisfenol A wordt in verband gebracht met het ontstaan van onder meer darmkanker, borstkanker en eierstokkanker. Uit studies lijkt verder te zien dat chemotherapiemedicijnen minder goed werken bij blootstelling aan Bisfenol A.

De grootte van het probleem

Het gebruik van BPA staat onder streng toezicht van de Europese Unie. Er zijn strenge normen voor het gebruik van deze stof. Het probleem is echter dat deze stof in oneindig veel producten voorkomt. Hierdoor krijg je al snel véél te veel van deze stof binnen. 

Ook globalisering heeft een negatieve impact op de inname van BPA. Er wordt voor tientallen miljarden geïmporteerd vanuit China, waar ze geen enkele norm hebben voor het gebruik van BPA. 

Een groot deel van deze producten die via Chinese webshops ons land binnen komen, bevat veel te veel BPA en andere hormoonverstorende stoffen. 

Volgens wetenschappelijk onderzoek zijn de gezondheidsrisico's hoog. Het gebruik van BPA is dus zeker een groot probleem. Daarom hebben we tips voor je op een rij gezet om BPA te vermijden. 

Tips om BPA te vermijden

Het is dus zeker geen overbodige zaak om Bisfenol A zoveel als het kan te vermijden. Er moet nog veel onderzoek gedaan worden en niet alles is al helemaal zeker, maar als er een kern van waarheid zit in de gezondheidsrisico’s die je loopt, dan is het helemaal de moeite waard om je best te doen deze vormen van kunststof zoveel mogelijk te vermijden. Hoe doe je dat onder andere?

  • Eet niet uit blikken, tenzij BPA vrij.
  • Vermijd contact met kassabonnetjes
  • Drink niet uit plastic bidons, beker en flessen.
  • Verwarm eten nooit in plastic
  • Pas op met plastic speelgoed (uit China)
  • Kies voor vers, onbewerkt voedsel
  • Zo min mogelijk pakjes en zakjes


Over de schrijver
Hein heeft een vergaande interesse in de effecten van voeding, leefstijl en voedingssupplementen op het menselijk lichaam. Hij doet hier veel research naar en deelt zijn kennis graag met anderen.
Reactie plaatsen