Slapen: Alles wat je moet weten voor een Heerlijke Nachtrust
24 mei 2023 
18 min. leestijd

Slapen: Alles wat je moet weten voor een Heerlijke Nachtrust

We weten allemaal dat slapen heel belangrijk is om je lichaam en geest weer op te laden. Maar hoeveel mensen komen er eigenlijk toe aan een goede nachtrust? Vaak hebben stress, angsten en onrust een negatieve impact op onze slaap. Maar ook bepaalde aandoeningen, zoals slaapapneu, kunnen zorgen voor een verstoorde nachtrust.

Heb jij last van slapeloosheid of slaapproblemen, ben je op zoek naar manieren om beter te slapen? In deze blog gaan we in op verschillende slaapproblemen, en wat kan helpen om eindelijk weer eens te genieten van een gezonde, ongestoorde nachtrust.

1 - Slaapproblemen

Heb je last van slaapproblemen, dan ben je niet de enige. Meer dan de helft van de Nederlanders geeft aan dat ze slecht slapen. Bij slaapproblemen kun je last hebben van drie verschillende moeilijkheden bij het slapen: je hebt problemen met in slaap vallen, met doorslapen of je wordt te vroeg wakker.

Elk van deze problemen leidt tot een tekort aan slaap, waardoor je je overdag vermoeid en suf voelt. Slaapgebrek veroorzaakt een tekort aan zowel lichamelijke als mentale energie. Heb je maandenlang last van slaapproblemen, dan kun je spreken van chronische slapeloosheid.


Aan dergelijke slaapproblemen kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen. Er zijn psychische aandoeningen die slaapproblemen kunnen veroorzaken, zoals depressie, een angststoornis, verslaving of een bipolaire stoornis. En ook stress kan een grote negatieve impact op je slaap hebben.

Er zijn eveneens fysieke aandoeningen die tot slaapproblemen kunnen leiden. Denk aan het rusteloze benen syndroom, een jet lag of een te snel werkende schildklier. Het is belangrijk erachter te komen wat bij jou problemen met je nachtrust veroorzaakt.

Als je je zorgen maakt of je krijgt er teveel klachten door, is het raadzaam om even langs je huisarts te gaan. Als je echt chronisch te weinig slaapt, kan dit je gezondheid en je mentale welzijn ondermijnen.

2 - Slaapstoornissen

Je spreekt van een slaapstoornis als je langer dan 3 maanden last hebt van slaapproblemen.. Ook bij een slaapstoornis zijn er problemen met in slaap vallen of doorslapen, waardoor je te weinig slaap krijgt.

Het is belangrijk om uit te zoeken of er een lichamelijke of mentale aandoening achter de slaapstoornis zit. Als dat het geval is, kan deze aandoening behandeld worden, waardoor ook de slaapstoornis zou kunnen verdwijnen. Is er geen oorzaak voor te vinden, dan kun je voor behandeling naar een slaapkliniek.

Een veel voorkomende slaapstoornis is insomnie, oftewel slapeloosheid. Meestal heb je een korte periode last van slapeloosheid, maar als je 3 keer per week slecht slaapt gedurende 3 weken, dan wordt er gesproken van chronische slapeloosheid. 7% van de Nederlanders heeft hier vaak last van.

Door de slapeloosheid rust je niet goed uit na een nacht slapen. Dat komt omdat je problemen hebt met in- of doorslapen of te vroeg wakker worden.

Hypersomnie is een andere slaapstoornis. Hierbij voel je je zo slaperig, dat je op elk moment, ook overdag, zomaar in slaap kunt vallen. Dit kan natuurlijk desastreus zijn. Hypersomnie kan veroorzaakt worden door medicijngebruik, slaapdeprivatie of een stoornis van het dag-nachtritme.

Narcolepsie is een zeldzame vorm van hypersomnie. Wanneer je hier last van hebt, heb je meerdere slaapaanvallen per dag en heb je ook 's nachts last van een verstoorde nachtrust. Ook komen hallucinaties en slaapverlamming voor. Er wordt vermoed dat narcolepsie een auto-immuunziekte is [1].

3 - Snurken

Snurken is een lastig probleem, waar niet alleen jij als slaper last van hebt, maar ook degene die naast je ligt. Snurken ontstaat doordat de luchtweg tussen de neus en stembanden te nauw is. Daardoor ontstaat er een onderdruk in de keel en dat zorgt ervoor dat het zachte gehemelte, de tong en de wanden van de keel gaan trillen.

Dat is wat het snurkgeluid veroorzaakt. De meest voorkomende oorzaken van snurken zijn:

  • Ouderdom: de luchtweg wordt kleiner, omdat zich vetweefsel ophoopt en de slijmvliezen slapper worden.
  • Verslapping van de spieren van de keel en het gehemelte
  • Overgewicht

De verslapping van de spieren van de keel kan veroorzaakt worden door ouderdom, maar ook door gebruik van alcohol en bepaalde medicijnen, zoals slaapmiddelen en kalmerende middelen.


Er zijn dan ook wel wat dingen die je zelf kunt doen om het snurken te stoppen. Het is aan te raden te stoppen met alcoholgebruik. Als dat niet gaat, probeer dan in ieder geval 's avonds minimaal twee uur voor het slapengaan niet meer te drinken. Let op dat je geen zware maaltijden eet vlak voordat je naar bed gaat.

Wil je van het snurken af, dan kun je het beste ook stoppen met roken. Probeer een gezond gewicht te bereiken, door gezond te eten en meer te bewegen. Zorg voor een regelmatig slaappatroon, zodat je geen kalmerings- of slaapmiddelen nodig hebt.

Wat je ook kunt proberen is een snurkbeugel gebruiken. Dit is een soort bitje dat je 's nachts in je mond doet. Het voorkomt het naar achteren zakken van de onderkaak, waardoor de ruimte in de keelholte groot genoeg blijft. De lucht kan daardoor vrij doorstromen, waardoor snurken voorkomen wordt.

4 - Slapeloosheid

Slapeloosheid is een slaapstoornis, waarbij je chronisch te weinig slaapt. Wanneer mensen last krijgen van chronische slapeloosheid, voelen ze zich overdag uitgeput. Tevens heeft het een negatief effect op je stemming, je concentratie en je geheugen.

Het nadeel is dat je vaak ook gaat opzien tegen het moment dat je naar bed gaat. Het nadenken over de slaapproblemen veroorzaakt nog meer moeite met in slaap vallen.

Er zijn veel verschillende oorzaken van slapeloosheid. Zo kan stress de nachtrust verstoren en vaak, wanneer de stress voorbij is, blijven de slaapproblemen bestaan.

Een verstoorde slaap-waakcyclus kan ook de oorzaak zijn van chronische slapeloosheid. Geneesmiddelen, alcohol of het gebruik van cafeïne en nicotine kunnen eveneens slaapproblemen veroorzaken, evenals onregelmatige uren werken of een jet lag.

Verder zijn er bepaalde aandoeningen die slapeloosheid met zich meebrengen. Denk aan ziektes aan de luchtwegen, neurologische aandoeningen, pijn en het rusteloze benen syndroom. Ook psychiatrische ziektes, zoals depressie, angst- en stemmingsstoornissen en psychose kunnen samengaan met slaapproblemen.

Wanneer je hulp zoekt voor slapeloosheid, kun je advies krijgen van een specialist in een slaapkliniek. Deze geeft je tips op het gebied van slaaphygiëne, een optimale inrichting van je slaapkamer en het toepassen van een rustgevend slaapritueel. Je kunt bijvoorbeeld ook hulpmiddelen als oordopjes en een slaapmasker gaan gebruiken.

Indien nodig kun je ook begeleiding krijgen van een psycholoog. Wanneer je bijvoorbeeld veel last van angst of stress hebt, kan het nuttig zijn om hier beter of anders mee te leren omgaan.

Wist je dat? Mensen zijn steeds minder gaan slapen. We slapen gemiddeld 20% dan honderd jaar geleden. Een teken van onze haastige, gestreste levenswijze?

5 - Slapen

Slapen is iets mysterieus: je hebt elke nacht slaap nodig, maar hoe moe je soms ook bent, de slaap kan zomaar net buiten je bereik blijven. Veel mensen hebben dan ook last van slaapproblemen. Vaak kun je hier zelf veel aan doen door wat kleine aanpassingen te maken. Hieronder vind je enkele tips om beter te slapen.

Een goede slaaphygiëne is van belang voor een gezonde nachtrust. Slaaphygiëne omvat alle gewoontes en rituelen die je doet voor je gaat slapen. Hoe meer regelmaat je inbouwt (hoe laat je naar bed gaat en wat je 's avonds nog doet voor je naar bed gaat) hoe beter je zult slapen.

Je helpt je lichaam en geest tot rust te komen door bijvoorbeeld elke avond op dezelfde tijd naar bed te gaan. Ook een rustgevend slaapritueel of bedtijdroutine helpt je ontspannen en klaar te maken voor het slapen. Denk bijvoorbeeld aan een warme douche, even mediteren of een mooi boek lezen.


Verder is het aan te raden niet vlak voor bedtijd nog met smartphones of tablets bezig te zijn. Het blauwe licht van deze schermen en de vele prikkels die je erdoor binnenkrijgt, hebben een negatieve impact op je slaappatroon. Beperk de schermtijd voor het slapen en leg je devices daarom minstens een half uur voor je gaat slapen aan de kant.

Ook ontspanningsoefeningen kunnen helpen om beter te slapen. Zo zijn ademhalings-, mindfulness of ontspannende yoga oefeningen goede manieren om tot rust te komen. Je kunt ze voor het slapen in de slaapkamer of in bed doen.

6 - Slaapapneu

Slaapapneu kan je slaap flink verstoren. Iedereen heeft tijdens het slapen wel een paar adempauzes. Bij slaapapneu komen er teveel en te lange pauzes voor. Je adem stopt dus, soms wel gedurende tientallen seconden, en daardoor komt er regelmatig te weinig zuurstof in het bloed. En dat gebeurt meerdere keren per uur.

Slaapapneu heeft een negatieve impact op je gezondheid, doordat het je slaap verstoort. De symptomen van slaapapneu kunnen in eerste instantie vaag zijn. Je voelt je niet lekker, bent prikkelbaar en vermoeid. Je voelt je overdag vaak slaperig en krijgt last van concentratieproblemen en geheugenstoornissen.

Er komen ook fysieke klachten voor, zoals hartkloppingen, een hoge bloeddruk en hartritmestoornissen. Iemand met slaapapneu zal over het algemeen ook veel last hebben van snurken.

Dit zijn de oorzaken van slaapapneu:

  • Roken
  • Overgewicht
  • Een korte onderkaak
  • Afwijkingen in het keel-, neus- en oorgebied
  • Erfelijkheid
  • Een lage spierspanning van de keel- en mondspieren
  • Longafwijkingen

De behandeling van slaapapneu wordt bepaald aan de hand van de klachten en de oorzaken. In veel gevallen kun je ook zelf veel doen. Zo wordt er vaak geadviseerd om af te vallen.

Ook is het belangrijk terug te gaan naar een regelmatig slaapritme. Omdat mensen met slaapapneu zo moe zijn, gaan ze overdag dutjes doen. Maar hierdoor raakt je biologische klok van slag en zul je nog slechter slapen.

Probeer eveneens op voeding te letten. Gebruik van alcohol en koffie kan je slaap nog verder verstoren. Roken kan slaapapneu verergeren, omdat het de slijmvliezen prikkelt en doet opzwellen. Het is aan te raden te stoppen met roken.

Verder kunnen een snurkbeugel of een CPAP masker bij slaapapneu voorgeschreven worden. Deze helpen de luchtweg beter open te houden.

7 - Nachtmerries

Vrijwel iedereen heeft wel eens een nachtmerrie gehad. Het hebben van nachtmerries wordt pas een slaapstoornis genoemd als je meerdere keren per week een nachtmerrie hebt. Dit kan de slaap zo ernstig verstoren dat je overdag last van vermoeidheid krijgt.

Een nachtmerrie zorgt ervoor dat je uit een enge droom wakker schrikt. Bij het wakker worden voel je je dan ook nog angstig, onrustig en hulpeloos. Bij een nachtmerriestoornis gebeurt dit dus vrijwel dagelijks.

Een nachtmerriestoornis kan veroorzaakt worden door trauma's, negatieve emoties, stress, drugs- of alcoholgebruik en bepaalde medicijnen. Verder kunnen veranderende hormoonspiegels tijdens de zwangerschap of overgang zorgen voor heftige dromen.

Heb je erg last van de nachtmerries en belemmeren ze je om een goede nachtrust te krijgen, dan is het verstandig om hier iets aan te doen. Je kunt nachtmerries voorkomen door het doen van ontspanningsoefeningen voor het slapen. Deze helpen je rustiger te worden en stress los te laten. Hoe rustiger je je voelt voor het slapen, hoe kleiner de kans op enge dromen.

 Indien je last hebt van een trauma, kan het zinvol zijn om hier hulp voor te zoeken bij een therapeut [2]. Als je dit trauma kunt verwerken, zullen je nachtmerries waarschijnlijk ook verdwijnen.

Kinderen kunnen ook last hebben van nachtmerries. Bij hen komen deze over het algemeen vaker voor dan bij volwassenen, het meeste in de leeftijd tussen 3 en 6 jaar.

Heeft jouw kind vaak nachtmerries? Het kan helpen om over de griezelige droom te praten. Laat een nachtlampje branden in de slaapkamer, zodat je kind zich als hij wakker wordt, snel weer veilig voelt. Ook een knuffel of ander troostvoorwerp kan helpen om je kind gerust te stellen.

8 - Slaapmiddelen

Wie chronisch last heeft van slaapproblemen kan slaapmiddelen gaan gebruiken. Er zijn natuurlijke en synthetische slaapmiddelen. Deze laatste moeten door de huisarts worden voorgeschreven. Het is natuurlijk het beste als het je lukt zonder een slaapmiddel te slapen. Maar heb je slaapproblemen, dan kun je tijdelijk een dergelijk middel gebruiken.

Synthetische slaapmiddelen, zoals benzodiazepines, werken kalmerend en angstremmend. Ze hebben snel effect, maar vaak voel je je overdag suf en sloom. Het is de bedoeling dat je dit slaapmiddel maar kort gebruikt, omdat er al snel afhankelijkheid ontstaat. Het lichaam gaat wennen aan de stoffen die je inneemt en daardoor kun je verslaafd raken aan het slaapmiddel.


Daarnaast zorgen ze ook niet voor een verbetering van de kwaliteit van je nachtrust. Het is zelfs zo dat je minder lang in de diepe slaapfase en de REM-slaap blijft. Als je ze kort gebruikt, kunnen ze helpen om een patroon te doorbreken en de broodnodige rust te krijgen.

Natuurlijke slaapmiddelen zijn over het algemeen een betere keuze. De effecten zijn milder en er zitten ook geen vervelende bijwerkingen aan vast. Deze kunnen helpen je slaapritme weer in balans te krijgen of helpen het lichaam met het aanvullen van stoffen die je nodig hebt om goed te slapen.

Voorbeelden van natuurlijke slaapmiddelen zijn:

Melatonine

Dit hormoon maakt je lichaam zelf aan. Het niveau van melatonine stijgt 's avonds en zorgt ervoor dat je slaperig wordt. Neem je het als supplement, dan vul je een eventueel tekort aan en helpt het sneller in slaap te vallen en beter door te slapen [3].

Valeriaan

Valeriaan is een bekend kruid dat al eeuwenlang gebruikt wordt als natuurlijk slaapmiddel. Het heeft een licht rustgevende werking, kan angsten helpen verminderen en kan de slaap ondersteunen.

5 HTP

5 HTP is een bouwsteen voor serotonine en dit gelukshormoon is op zijn beurt weer nodig om melatonine aan te maken. 5-HTP (5-hydroxytryptofaan) kan daarom ook gebruikt worden als natuurlijk slaapmiddel.

De hierboven genoemde slaapmiddelen kun je zonder recept verkrijgen en zijn over algemeen veilig in gebruik. Lees wel altijd de bijsluiter en gebruik niet meer dan de aanbevolen hoeveelheid.

9 - Slaapcyclus

Tijdens je slaap ga je door verschillende slaapstadia. De slaap volgt een bepaald patroon en bestaat uit vijf slaapcycli. Elke slaapcyclus duurt ongeveer 90 minuten en bestaat uit vier fasen.

Als eerste is er de inslaapfase, waarbij je in slaap valt. Je bent nog wat bewust en je kunt makkelijker wakker worden. Dat volgt de tweede fase, de lichte slaap. Je wordt niet zo makkelijk wakker. Gedurende de nacht is dit de meest voorkomende slaapfase.

Vervolgens kom je in de diepe slaap. Je ademhaling en je hartslag zijn trager. Dit is de herstelfase van het lichaam en je kunt maar moeilijk wakker worden als je zo diep slaapt.

De vierde fase is de REM-slaap of de droomslaap. Je spieren zijn helemaal ontspannen, wat voorkomt dat je kunt bewegen. En dat is maar goed ook, want in deze fase kun je heel levendig dromen. Je ogen bewegen tijdens het dromen snel heen en weer. De eerste drie fasen van de slaap worden ook wel non-REM-slaap genoemd.

Maak je je zorgen over je slaapcycli en of je wel genoeg slaapt? Een slaapmonitor kan je meer inzicht geven in je slaappatronen. Als je tegelijkertijd ook nog een slaapdagboek bijhoudt, kun de gegevens van het apparaat en wat je bijhoudt naast elkaar leggen en verbanden opsporen tussen activiteiten overdag en je slaap.

10 - Moeilijk inslapen

Er zijn ook veel mensen die moeite hebben met in slaap vallen. Gemiddeld duurt het ongeveer een half uur voor je normaal gesproken in slaap valt. Duurt het langer, dan kan er sprake zijn van een slaapstoornis. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor moeilijk inslapen.

Verkeerde slaapgewoonten

Het kan zijn dat je moeite hebt met in slaap vallen door slechte slaapgewoonten (ook wel slaaphygiëne genoemd). Door alleen rustige activiteiten te doen voor je naar bed gaat (zoals een douche nemen, een half uurtje muziek luisteren of lezen), bereid je je lichaam en geest voor op slapen.

Stress

Ook stress heeft een grote negatieve impact op de slaap en kan ervoor zorgen dat je moeilijk in slaap valt. Als je last van stress hebt, ben je gespannen en vaak lig je in bed nog lang te piekeren.

Tips voor beter inslapen

Om snel in slaap te kunnen vallen is het belangrijk dat je je lichaam en geest klaarmaakt voor de nacht en zorgt voor meer ontspanning. Probeer een half tot een heel uur voor je gaat slapen, de dag af te bouwen. Doe alleen nog rustige activiteiten, zoals rustige muziek luisteren, mediteren of lezen.

Dit zijn in ieder geval geen activiteiten waar een scherm bij komt kijken. Vermijd blauw licht en de stimulerende prikkels van elektronica. Let ook op de inname van cafeïne en alcohol. Deze kunnen nog tot enkele uren na inname een negatieve impact op de slaap hebben.

Ook slaapmeditatie is een goede manier om je te helpen sneller in slaap te vallen. Doe een ademhalingsoefeningen of een ontspannende visualisatie.

11 - Slaaphygiëne

Een goede slaaphygiëne kan veel slaapproblemen verminderen of voorkomen. Slaaphygiëne omvat alle gewoonten en rituelen die je helpen tot rust te komen en klaar te maken voor de nacht. Ook je slaapomgeving valt hieronder, want deze heeft eveneens een grote invloed op hoe je slaapt.

Het inrichten van je slaapkamer is dus ook belangrijk. Zorg ervoor dat je slaapkamer goed donker en stil is, desnoods hang je verduisteringsgordijnen op en draag je een slaapmasker en oordopjes als je gaat slapen.


Schaf een goed matras en kussens aan, zodat je comfortabel ligt. Gewrichtspijn of stijve spieren door een verkeerd matras, kunnen je natuurlijk ook uit je slaap houden!

Let eveneens op je gebruik van smartphones of tablets. Beperk je schermtijd voor het slapen, door minstens een half tot een heel uur voordat je naar bed gaat niet meer op je scherm te kijken.

Niet alleen het felle blauwe licht heeft een negatieve impact op je slaap. Ook wat je kijkt heeft invloed. Dat is toch vaak onrustig, spannend of zelfs angstaanjagend. Het is daarom beter om je smartphone op tijd uit te zetten en iets rustigs te gaan lezen of luisteren.

Stel een paar ontspannende avondrituelen in, zoals mediteren, yoga doen of in bad gaan. Ga elke avond op een vaste tijd naar bed en sta 's ochtends op een vast tijd weer op. Aan deze regelmaat hebben je lichaam en geest houvast en dat helpt om makkelijker in slaap te vallen en goed door te slapen.

12 - Slaapkliniek

Wanneer je erg last hebt van slaapproblemen of een slaapstoornis, kun een afspraak maken bij een slaapkliniek. Dit kan een zelfstandig slaapcentrum zijn of een gespecialiseerde afdeling in een ziekenhuis. Hier weten ze alles van slaapproblemen en kunnen ze deze behandelen.

Er kan een slaaponderzoek (polysomnografie) gedaan worden. Je blijft dan slapen in de kliniek, zodat de onderzoekers van alles kunnen meten. Je krijgt electroden op je hoofd en lichaam, zodat de data direct naar de computer kan worden gestuurd. Gemeten worden bijvoorbeeld de kwaliteit van de slaap, of je 's nachts wakker wordt, adempauzes en slaapduur.

Alle gegevens worden geanalyseerd door een arts en vervolgens kan er een slaapdiagnose plaatsvinden. In overleg wordt gekeken welke behandeling nodig is. Dit kan variëren van therapie tot het gebruik van een snurkbeugel of apparaat voor slaapapneu, zoals CPAP.

Je kunt ook doorverwezen worden naar een slaaptherapeut. Dit is een gediplomeerd psycholoog die kan helpen met slaapstoornissen. Veel slaapproblemen ontstaan door een combinatie van factoren, zowel interne als externe. Deze leiden vaak tot een moeilijk te doorbreken vicieuze cirkel.

Een slaaptherapeut kan advies en handvatten geven om deze cirkel te doorbreken, zodat je hopelijk snel weer kan genieten van een ongestoorde nachtrust.

13 - Slaapwandelen

Slaapwandelen is een aandoening die valt onder de parasomnieën, waarbij je bijzonder gedrag vertoont tijdens de slaap. Meestal begint het slaapwandelen één tot drie uur nadat je in slaap bent gevallen. Je bevindt je dan in de diepe non-REM-slaap. Meestal duurt het kort (een paar minuten), maar ook een half uur of langer is mogelijk.

Het kan zijn dat als je slechts korte tijd aan het slaapwandelen bent, het je slaap nauwelijks verstoort. Het kan echter ook langer duren en vaak voorkomen, en dan kan het je nachtrust toch flink verstoren. In dat geval is het verstandig om hulp te zoeken.

Deze slaapstoornis komt minder vaak voor bij volwassenen en meer bij kinderen. Ze hebben er het meeste last van in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. Slaapwandelen bij een kind is dus op zich niet zorgelijk, en ze groeien er meestal vanzelf overheen.

De oorzaken van slaapwandelen bij zowel volwassenen als kinderen liggen meestal bij oververmoeidheid, angst of stress. Bij volwassenen kan het ook veroorzaakt worden door het gebruik van alcohol of drugs. Slaapwandelen behandelen wordt dan ook meestal gericht op het stoppen met het gebruik van deze middelen.

Tevens kunnen ontspanningsoefeningen helpen en is het aan te raden om te zorgen voor een regelmatig slaappatroon.

Wist je dat? Ben je bang om een slaapwandelaar wakker te maken, omdat ze dan zouden kunnen schrikken? Het kan geen kwaad om iemand die slaapwandelt wakker te maken. Maar het beste kun je diegene gewoon rustig terug naar bed begeleiden.

14 - Slaaptekort

Heb jij door een slaapstoornis of gewoon een drukke leefstijl last van een slaaptekort? Volwassenen hebben elke nacht tenminste 7 tot 8 uur slaap nodig. Haal je dit niet, dan kun je dit eerst merken aan een slechter humeur en vermoeidheid. Ook kun je je meestal minder goed concentreren en voel je je wat labieler.


Een enkele keer te weinig slapen is niet zo erg, maar heb je langdurig slaaptekort, dan kan dit ernstige risico's voor je gezondheid met zich meebrengen. Mensen die chronisch slecht slapen lopen meer kans op overgewicht, hart- en vaatziekten, depressiviteit, burn-out, dementie en orgaanschade. Dat zijn dus zeker geen kleinigheden.

Slapen wordt door wetenschappers gezien als net zo belangrijk als eten en de effecten van slaapproblemen en langdurig slaaptekort kunnen net zo gevaarlijk zijn als die van roken.

Veel mensen vragen zich af of ze slaap kunnen inhalen. Het is een bekend patroon, om door de week druk te zijn met werk, sporten en gezin en dan te weinig te slapen. Je gaat laat naar bed en staat vroeg weer op. Maar in het weekend kun je de gemiste slaap inhalen. Tenminste, dat zou je hopen.

Maar uit onderzoek blijkt dat dit niet zo werkt [4]. Door een gebrek aan slaap raakt de stofwisseling verstoord. Ook je biologische klok raakt van slag. Met een paar uurtjes langer slapen in het weekend, herstelt zich dat niet. Je hebt er dus meer aan om te proberen je slaapritme zowel door de week als in het weekend gezond en gelijkmatig te houden.

15 - Lucide dromen

Een ander fascinerend onderdeel van slapen is dromen en dan vooral lucide dromen. Tijdens een lucide droom word je je bewust van het feit dat je aan het dromen bent. Dat betekent ook dat je je droom kunt sturen en zelf kunt bepalen wat je zult ervaren. Je kunt iedereen tegenkomen en alles meemaken, wat je maar wilt.

Iedereen kan dit leren. Er zitten voordelen aan lucide dromen. Zo kun je namelijk bepaalde vaardigheden aanleren of aanscherpen. Verder kun je lucide dromen eveneens gebruiken om emoties te verwerken. Heb je bijvoorbeeld last van nachtmerries, dan kun je gebruik maken van het feit dat je je bewust bent dat je droomt.

Ga bijvoorbeeld in gesprek met degene die je aanvalt. Je kunt erachter komen wat je dwars zit, waar je bang voor bent en op die manier sneller emoties verwerken.

Maar hoe kun je leren om lucide te dromen? Hiervoor kun je lucide droomtechnieken gebruiken. Als eerste is het van belang dat je je dromen gaat onthouden. Dat gaat het gemakkelijkste als je rustig wakker wordt en na de wekker nog even blijft liggen. Ga niet meteen denken aan de komende dag, blijf even soezen en probeer beelden en emoties uit je droom terug te halen.

Vervolgens ga je op droomsignalen letten. Wat voor dingen gebeuren er die overdag nooit zouden kunnen gebeuren? Dit zijn droomsignalen en als je die tijdens je droom kunt oppikken, kun je je bewust worden van het feit dat je droomt en wordt deze lucide. Hoe meer je oefent met deze technieken, hoe beter het zal gaan.

16 - Meditatie

Meditatietechnieken zijn al eeuwenoud en kunnen bijdragen aan meer mentale rust. Er zijn verschillende meditatie voordelen. Zo kan regelmatig mediteren je helpen om meer afstand te nemen van je emoties en gedachten, je weerbaarder te maken voor stress en beter te ontspannen. Daardoor kunnen meditatieoefeningen ook helpen om beter te slapen.

Het tijdstip waarop je mediteert kan dan ook uitmaken voor de effecten. Sommige mensen houden ervan om hun dag te beginnen met een opwekkende meditatie, anderen komen graag tot rust met een meditatie voor het slapen.

Als je nog nooit gemediteerd hebt, is het goed om te onthouden, dat meditatie een vaardigheid is die je moet trainen. Eerst zul je je misschien vervelen of geïrriteerd raken. Maar wees geduldig en je zult snel de voordelen van meditatie gaan merken.

Bij mediteren zit je rechtop en je kunt je ogen dicht doen of ze rustig focussen op een punt voor je. Er zijn veel verschillende meditatie technieken. Een eenvoudige oefening is het tellen van je ademhaling. Eén op de inademing, twee op de uitademing en zo door tot tien. Daarna begin je weer bij één. Komen er gedachten of gevoelens op, observeer ze en laat ze los.

In plaats van tellen kun je ook bij elke inademing denken aan "in" en bij de uitademing aan "uit". Een andere techniek is om je aandacht te richten op de fysieke gevoelens van de ademhaling. Deze kun je in je buik, je borst of in je neus voelen.

Geleide meditaties zijn eveneens prettig om te ontspannen. Deze kunnen helpen om je aandacht vast te houden. Er zijn allerlei handige meditatie-apps, dus maak hier vooral gebruik van en profiteer van de vele voordelen van mediteren, zowel voor je slaap als voor je dagelijks leven.


Over de schrijver
Mirjam voelde zich als kind al verbonden met de natuur. Daaruit voortvloeiend komt een grote passie voor gezondheid, natuurlijke geneeswijzen en gezonde voeding. Verder is ze gek op lezen, yoga & schrijven. Als het lekker weer is buiten, gaat ze er graag op uit om nieuwe wandelpaden te ontdekken.
Reactie plaatsen